Można żądać od dewelopera naprawienia wadliwych elementów budynku na podstawie przepisów kodeksu cywilnego o obowiązku przywrócenia do stanu poprzedniego – orzekł Sąd Najwyższy.
Firma deweloperska W. wybudowała kilka lat temu w Poznaniu budynek mieszkalny wraz z podziemnymi miejscami parkingowymi. Lokale z przypisanymi im miejscami postojowymi zostały przez właścicieli odebrane, budynek zasiedlono. Jednak po kilku latach wyszły na jaw wady projektu i wykonania budynku – podziemia były regularnie zalewane wodą.
Kilkoro mieszkańców zdecydowało się wytoczyć proces wykonawcy – deweloperowi. Jednak w pozwie nie żądali odszkodowań, a tylko przywrócenia podziemi do stanu nadającego się do użytkowania. Powództwo miało więc charakter restytucyjny i oparte było na art. 471 kodeksu cywilnego w powiązaniu z art. 363 par. 1 k.c. Zgodnie z tym pierwszym przepisem dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Natomiast drugi przepis stanowi, że naprawienie szkody powinno nastąpić – według wyboru poszkodowanego – bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu.
W I instancji mieszkańcy wygrali – sąd nakazał firmie usunięcie wad budynku. Jednak apelacja dewelopera była skuteczna – sąd II instancji uznał wprawdzie powództwo, ale zasądził jedynie odszkodowanie pieniężne. Lokatorzy nie zgodzili się z tym werdyktem i skierowali do Sądu Najwyższego skargę kasacyjną.
Sąd skargę uwzględnił – uchylił wyrok apelacyjny i nakazał ponowne rozpoznanie sprawy. W uzasadnieniu wskazał, że sąd II instancji zajął nietrafne stanowisko, zgodnie z którym nie można domagać się usunięcia wad rzeczy, która była wadliwa od początku. Przepis o możliwości zasądzenia przywrócenia stanu poprzedniego ma tu zastosowanie.
Sąd Najwyższy uznaje w tym składzie, że można żądać w takich warunkach, jak w niniejszej sprawie, restytucji na podstawie art. 363 k.c., zwłaszcza gdy chodzi o restytucję materialną – powiedział sędzia Marian Kocon.
Ważne
Obowiązujący wciąż art. 568. par. 1 kodeksu cywilnego przewiduje, że uprawnienia z rękojmi za wady fizyczne budynku wygasają po trzech latach od dnia jego wydania kupującemu. Od 26 grudnia 2014 r. termin ten wydłuży się do lat pięciu
ORZECZNICTWO
Wyrok SN z 25 września 2014 r., sygn. akt II CSK 795/13. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia